آب و آیینه - درس دوّم فارسی سال سوم متوسطه دوره اول ( سوم راهنمایی )
قالب شعر«آب و آیینه» غزل امروز است. و شاعر آن را در ستایش و بزرگداشت
«امام رضا علیه السّلام» سروده است. چند بیت از اصل این غزل، حذف شده است.
چشمه های خروشان تو را میشناسند
موج های پریشان تو را میشناسند
موج های پریشان: استعاره از انسانهای نیازمند و دردمند.
چشمه های خروشان: استعاره از انسانهایی که مانند چشمه زلال و شفّاف و پاکیزه هستند
و به سمت دریا در تکاپویند.
استعاره:در لغت به معنی به عاریت گرفتن. در اصطلاح ادبیات فارسی بکار بردن
واژهای است به جای واژه دیگر با علاقه شباهت، با وجود قرینه. استعاره در واقع
تشبیه ی موجز و فشرده است؛ که تنها "مشبه به" آن باقی مانده باشد. علاوه بر آن شاعر در تشبیه، ادعای همانندی دوپدیده را دارد؛ امادراستعاره ادعای یکسانی آن دو را. این دو ویژگی، استعاره را هنریتر و خیالانگیزتر از تشبیه میکند. مثال: ای گل خوش نسیم من! بلبل خویش را مسوز// کز سر صدق میکند شب همه شب دعای تو
"گل خوش نسیم" استعاره از معشوق و "بلبل" استعاره از عاشق است.
معنی بیت: انسانهای زلالِ پاکیزه(چشمه های خروشان) و دردمندانِ نیازمند(موج های پریشان) به سمتِ دریای وجود تو جاری هستند.
دنباله در ادامه مطلب